Υποδείγματα και Γενικές Οδηγίες για την προέγκριση μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης (APA)

Το Υπουργείο Οικονομικών επιχειρώντας να παρέχει στους φορολογούμενους ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαδικασία προέγκρισης της ενδοομιλικής τιμολόγησης, έδωσε στη δημοσιότητα υποδείγματα αιτήσεων τόσο για την προκαταρκτική διαβούλευση, όσο και για την επίσημη συζήτηση καθώς και πρόσθετες οδηγίες σχετικά με την εν γένει διαδικασία
(http://www.publicrevenue.gr/kpi/public/archive/1161).

Αίτηση Προκαταρκτικής Διαβούλευσης

Με βάση το υπόδειγμα που δημοσιεύθηκε, η Αίτηση Προκαταρκτικής Διαβούλευσης, η οποία αφορά προαιρετικό στάδιο της διαδικασίας, θα πρέπει να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
 στοιχεία του αιτούντος (Α.Φ.Μ., διεύθυνση, αρμόδια Δ.Ο.Υ κλπ.),
 το είδος προέγκρισης της μεθοδολογίας (μονομερής, διμερής, ή πολυμερής) με ειδική αιτιολόγηση σε περίπτωση που προτιμάται η μονομερής, ενώ οι συναλλαγές είναι με συνδεδεμένα πρόσωπα εγκατεστημένα σε χώρες με τις οποίες υπάρχει Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας,
 το χρονικό διάστημα για το οποίο ζητείται η προέγκριση,
 προτεινόμενη (-ες) ημερομηνία (-ες) προκαταρκτικής συνάντησης,
 τα στοιχεία των προσώπων που θα εκπροσωπήσουν την εταιρεία.
Επιπλέον, στην αίτηση πρέπει να επισυνάπτονται (ή να προσκομίζονται κατά την ορισθείσα προκαταρκτική συνάντηση) και άλλα στοιχεία όπως:

 οργανωτική/νομική/λειτουργική δομή του ομίλου,
 τα στοιχεία των εμπλεκόμενων στις συναλλαγές συνδεδεμένων προσώπων,
 σύντομη περιγραφή του χρησιμοποιούμενου επιχειρηματικού μοντέλου,
 συνοπτική περιγραφή των καλυπτόμενων από την αίτηση δραστηριοτήτων και συναλλαγών με αναφορά στη συνεισφορά του κάθε εμπλεκόμενου μέρους και πρόβλεψη της συνολικής αξίας τους.

Ακόμη, η αίτηση πρέπει να περιλαμβάνει:

 ανάλυση λειτουργιών και κινδύνων για κάθε εμπλεκόμενο μέρος,
 αντίγραφα των σχετικών με τις συναλλαγές συμβάσεων,
 αντίγραφο της έκθεσης ελέγχου (σε περίπτωση που οι συναλλαγές έχουν ελεγχθεί για προηγούμενα φορολογικά έτη και έχει εκδοθεί πράξη διοικητικού προσδιορισμού),
 περιγραφή της προτεινόμενης μεθόδου καθορισμού της ενδοομιλικής τιμολόγησης και αιτιολόγηση της επιλογής της,
 κρίσιμες παραδοχές στις οποίες βασίζεται η προτεινόμενη μεθοδολογία,
 προτεινόμενα κριτήρια συγκριτικής ανάλυσης και προτεινόμενες προσαρμογές για επίτευξη συγκρισιμότητας,
 τρόπος αναπροσαρμογής φορολογητέων κερδών προκειμένου να επιτευχθεί συμμόρφωση με την αρχή των ίσων αποστάσεων καθώς και
 αναφορά σε τυχόν υφιστάμενες APA’s που έχουν συναφθεί με άλλες φορολογικές διοικήσεις και αφορούν στις ίδιες συναλλαγές.
Επισημαίνεται ότι για την υποβολή της αίτησης για την προκαταρκτική διαβούλευση απαιτείται η πληρωμή παραβόλου 1.000 ευρώ, το οποίο επισυνάπτεται σε αυτή.

Αίτηση προέγκρισης μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης

Με βάση το υπόδειγμα που δημοσιεύθηκε, η Αίτηση προέγκρισης μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης που αφορά την κύρια και επίσημη φάση της διαδικασίας, απαιτεί σε μεγάλο βαθμό κοινά στοιχεία με την αίτηση προκαταρκτικής διαβούλευσης, με λεπτομερέστερη ανάλυση, ωστόσο, των σημαντικών σημείων.

Ειδικότερα, η αίτηση πρέπει να περιλαμβάνει:

 στοιχεία του αιτούντος (Α.Φ.Μ., διεύθυνση, αρμόδια Δ.Ο.Υ κλπ.),
 το είδος προέγκρισης της μεθοδολογίας (μονομερής, διμερής, ή πολυμερής),
 ημερομηνία υποβολής αντίστοιχης αίτησης σε αλλοδαπή φορολογική αρχή, εάν η αίτηση αφορά διμερή ή πολυμερή προέγκριση, ή εκτιμώμενη ημερομηνία υποβολής,
 την επωνυμία των συνδεδεμένων προσώπων, στα οποία αφορά η προέγκριση,
 το χρονικό διάστημα για το οποίο ζητείται η προέγκριση,
 τα στοιχεία των προσώπων που θα συμμετέχουν στη διαβούλευση.

Επιπρόσθετα, στην αίτηση επισυνάπτονται στοιχεία που απαιτούνται για την προκαταρκτική διαβούλευση, όπως η δομή του ομίλου, τα στοιχεία των εμπλεκόμενων στις συναλλαγές συνδεδεμένων προσώπων, η παρουσίαση του επιχειρηματικού μοντέλου, καθώς επίσης και τα ακόλουθα:

 αναλυτική περιγραφή των δραστηριοτήτων και συναλλαγών που θα καλύπτει η αίτηση με αναφορά στη συνεισφορά κάθε μέρους και πρόβλεψη της συνολικής αξίας των συναλλαγών,
 σχετική αναφορά στις ροές των συναλλαγών του αιτούντος που μπορεί να επηρεάσουν την τιμολόγηση των καλυπτόμενων συναλλαγών,
 ανάλυση του κλάδου και της αγοράς,
 συγκριτική ανάλυση η οποία, εκτός από λεπτομερή ανάλυση λειτουργιών, κινδύνων και παγίων, περιλαμβάνει τις επιχειρηματικές στρατηγικές των εμπλεκόμενων μερών, αντίγραφα των ετήσιων εκθέσεων των ελεγκτών για τα τρία τελευταία έτη, τις αντίστοιχες οικονομικές καταστάσεις και τα αντίστοιχα αντίγραφα δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος καθώς και αντίγραφο της έκθεσης φορολογικού ελέγχου για προηγούμενες χρήσεις (εφόσον υπήρχαν οι συναλλαγές αυτές). Επιπλέον, περιλαμβάνονται τα οικονομικά στοιχεία των υπό εξέταση συναλλαγών των τριών τελευταίων ετών ανά γραμμή προϊόντος, μονάδα και γεωγραφική περιοχή, αντίγραφα σχετικών χρηματοοικονομικών μελετών και μελετών έρευνας αγοράς (εφόσον υφίστανται), αντίγραφα συμβάσεων (εφόσον υπάρχουν),
 ανάλυση της ενδοομιλικής τιμολόγησης, η οποία περιλαμβάνει λεπτομερή αιτιολόγηση της προτεινόμενης μεθοδολογίας, κριτήρια επιλογής συγκριτικού δείγματος και προτεινόμενες προσαρμογές για επίτευξη συγκρισιμότητας, κρίσιμες παραδοχές στις οποίες βασίζεται η προτεινόμενη μεθοδολογία, τον τρόπο εφαρμογής της καθώς και τις μεθόδους ενδοομιλικής τιμολόγησης, πολιτικής και πρακτικών που χρησιμοποιήθηκαν από τον αιτούντα και τα συνδεδεμένα πρόσωπα για τις συναλλαγές που καλύπτει η απόφαση προέγκρισης κατά τα τρία τελευταία χρόνια.

Επισημαίνεται ότι για την υποβολή της αίτησης για την προέγκριση της μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης απαιτείται η πληρωμή παραβόλου 5.000 ευρώ, εάν πρόκειται για μονομερή και 10.000 ευρώ ανά εμπλεκόμενη χώρα εάν πρόκειται για διμερή ή πολυμερή διαδικασία, το οποίο επισυνάπτεται σε αυτή.

Γενικές Οδηγίες για τη διαδικασία

Στις οδηγίες που δημοσιεύθηκαν τονίζεται η ιδιαίτερη σημασία που η φορολογική διοίκηση δίνει στη νεοεισαχθείσα προέγκριση μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης (APA), η οποία ορίζεται ως μια συμφωνία μεταξύ ενός ή περισσότερων φορολογούμενων και φορολογικών διοικήσεων (μονομερής, διμερής ή πολυμερής APA), που γίνεται με σκοπό τον εκ των προτέρων καθορισμό του τρόπου τιμολόγησης των ενδοομιλικών συναλλαγών, ώστε αυτές να γίνονται σύμφωνα με την αρχή των «ίσων αποστάσεων» και να αποφεύγεται η διπλή φορολογία. Στόχος είναι μέσω του θεσμού της προέγκρισης, να παρέχεται μεγαλύτερη ασφάλεια στις επιχειρήσεις και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στους ελέγχους των φορολογικών αρχών.
Οι Οδηγίες αποθαρρύνουν έως ένα βαθμό τη χρήση μονομερούς προέγκρισης, καθώς δεν εξαλείφει την πιθανότητα διπλής φορολόγησης, σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας με μία χώρα, ενώ τονίζεται ότι σε περίπτωση μονομερούς APA που έχει συναφθεί με άλλη χώρα, οι ελληνικές φορολογικές αρχές δεν δεσμεύονται από αυτή.

Οι Οδηγίες διευκρινίζουν επίσης ότι σε περίπτωση διμερούς ή πολυμερούς προέγκρισης, τα μέρη που συμμετέχουν στη διαπραγμάτευση είναι οι αρμόδιες αρχές των εμπλεκόμενων μερών και όχι ο αιτών ή τα συνδεδεμένα μέρη στα οποία δίνεται η δυνατότητα αποδοχής ή απόρριψης της συμφωνίας προέγκρισης, όταν αυτή τελικά εκδοθεί.

Οι Οδηγίες δείχνουν επίσης την προτίμηση της φορολογικής αρχής υπέρ της διεξαγωγής προκαταρκτικής διαβούλευσης, καθώς δίνει την ευκαιρία τόσο στο φορολογούμενο, όσο και στη φορολογική αρχή να συζητήσουν, με λιγότερο επίσημο τρόπο, τα πιθανά οφέλη αλλά και τα βήματα και τα στοιχεία που απαιτούνται για τη σύναψη της συμφωνίας προέγκρισης, καθώς και το σχετικό χρονοδιάγραμμα. Στοιχεία που υποβάλλονται κατά τη διάρκεια της προκαταρκτικής διαβούλευσης δεν απαιτείται να υποβληθούν ξανά για την κύρια φάση της διαδικασίας.

Επιπλέον, σημειώνεται πως η διενέργεια φορολογικού ελέγχου δεν είναι ανασταλτικός παράγοντας για την υποβολή αίτησης APA, αφού η συμφωνία προέγκρισης αφορά μελλοντικές συναλλαγές. Από την άλλη πλευρά, η υποβολή αίτησης APA δεν μπορεί να προκαλέσει αναστολή φορολογικού ελέγχου, που είναι ήδη σε εξέλιξη.

Σε σχέση με το καθαρά διαδικαστικό μέρος, η κατάθεση της αίτησης ΑΡΑ γίνεται από τον φορολογούμενο στο αρμόδιο τμήμα της Διεύθυνσης Ελέγχων, της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, με κοινοποίηση στη Διεύθυνση Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων. Επίσης, σε περίπτωση διμερούς ή πολυμερούς προέγκρισης, αντίστοιχη αίτηση πρέπει να υποβάλλεται και στο άλλο ενδιαφερόμενο κράτος και αντίγραφο της να κατατίθεται εντός μηνός από την υποβολή της, στο αρμόδιο τμήμα. Όλα τα υποστηρικτικά στοιχεία της αίτησης πρέπει να υποβάλλονται σε μια αμοιβαία συμφωνημένη μορφή και σε κάθε περίπτωση στην ελληνική γλώσσα.

Στην περίπτωση διμερούς ή πολυμερούς προέγκρισης, εφόσον υπάρξει συμφωνία με τις αλλοδαπές φορολογικές αρχές, αυτή θα γνωστοποιηθεί στην επιχείρηση και εφόσον συμφωνεί, θα υπογράψει πρακτικό αποδοχής της προέγκρισης. Μέσα σε 20 ημέρες από την υπογραφή του πρακτικού, η φορολογική διοίκηση εκδίδει την απόφαση προέγκρισης μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης (APA).

Οι Οδηγίες τονίζουν ότι η διαδικασία για την προέγκριση της ενδοομιλικής τιμολόγησης απαιτεί συνεργασία μεταξύ της επιχείρησης και της φορολογικής διοίκησης. Στο πλαίσιο αυτό, προκειμένου να εξεταστεί και να ερμηνευτεί από τη φορολογική διοίκηση η ενδοομιλική πολιτική τιμολόγησης, θα πρέπει η τελευταία να έχει πρόσβαση σε όλα τα σχετικά στοιχεία και πληροφορίες (λογιστικές ή μη). Σημειώνεται ότι οι υπάλληλοι του αρμόδιου τμήματος της διεύθυνσης ελέγχου μπορούν μετά από συγκατάθεση της επιχείρησης, να πραγματοποιούν επισκέψεις στην επιχείρηση με σκοπό τη διαπίστωση των συνθηκών λειτουργίας της.

Η επιχείρηση δεν μπορεί να επικαλεστεί το στοιχείο της εμπιστευτικότητας ως λόγο για να μην προσκομίσει κάποιο έγγραφο. Η φορολογική διοίκηση δεσμεύεται να ακολουθεί τους κανόνες της εμπιστευτικότητας και να μην αποκαλύπτει τις πληροφορίες που λαμβάνει σε οποιονδήποτε τρίτο, εκτός από την αρμόδια αρχή άλλου κράτους εμπλεκομένου στη διαδικασία προέγκρισης.

Η Απόφαση Προέγκρισης (APA) τίθεται σε ισχύ από την ημερομηνία που έχει συμφωνηθεί από τις ενδιαφερόμενες πλευρές και η διάρκεια της δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τέσσερα έτη. Η χρονική ισχύς της δεν μπορεί να ανατρέχει σε φορολογικό έτος που έχει παρέλθει κατά τη στιγμή της υποβολής της αίτησης προέγκρισης.

Η επιχείρηση έχει την υποχρέωση να υποβάλλει ετήσια έκθεση συμμόρφωσης με τους όρους της Απόφασης Προέγκρισης. Μη υποβολή αυτής της έκθεσης συνεπάγεται την ακύρωση της απόφασης προέγκρισης από το φορολογικό έτος στο οποίο αφορά και μετά.
Πηγή:deloitte